Τρίτη 22 Μαρτίου 2011

"Βουρκάρι": Προσπάθεια αναβάθμισης ενός κακοποιημένου υγρότοπου

 
(Ημερομηνία δημοσίευσης: 20/03/2011   ΑΥΓΗ)
 
Την οριοθέτηση του κακοποιημένου υγρότοπου Βουρκάρι, παραθαλάσσιας έκτασης του Δήμου Μεγάρων ανάμεσα στην Πάχη και την Σαλαμίνα, τον καθορισμό ζωνών προστασίας και τις επιτρεπόμενες δραστηριότητες προβλέπει και προσδιορίζει σχέδιο Προεδρικού Διατάγματος, το οποίο εγκρίθηκε από τον Οργανισμό Αθήνας (θα δοθεί για γνωμοδότηση ώστε να λάβει την οριστική μορφή του και να κατατεθεί στη συνέχεια στο Συμβούλιο της Επικρατείας προς επεξεργασία).
Ο υγρότοπος, που κάποτε καταλάμβανε 5.000 στρέμματα, σήμερα έχει συρρικνωθεί στα 900 στρέμματα στην παράκτια ζώνη, καθώς φρόντισε το ελληνικό κράτος γι' αυτό, χαρακτηρίζοντας την καρδιά του βιομηχανική περιοχή το 1987!
Ό,τι έχει περισωθεί, αλλά και η τωρινή απόπειρα προστασίας του, οφείλεται στη διαρκή "υπεράσπισή" του από πολίτες και φορείς, τουλάχιστον εδώ και μια δεκαετία. Αλλά και το τωρινό σχέδιο, το οποίο χαρακτηρίζει τον πυρήνα ως περιοχή υψηλής προστασίας, προβλέπει την απομάκρυνση των υφιστάμενων νόμιμων βιομηχανικών δραστηριοτήτων... σε είκοσι χρόνια.
"Στη δυτική πλευρά του κόλπου, μέσα στην υγροτοπική έκταση κοντά στη θάλασσα, έχουν κτισθεί μέχρι σήμερα δύο κτήρια για βιομηχανική χρήση. Το πρώτο λειτουργεί ως σταθμός φιλοξενίας επισκευής σκαφών και το δεύτερο έχει κατασκευαστεί για να λειτουργήσει ως εκθετήριο μαρμαροτεχνικής και τζακιών. Ο σημαντικότερος αριθμός βιομηχανικών - βιοτεχνικών μονάδων εντοπίζεται στη βορειο - ανατολική πλευρά του υγρότοπου εκατέρωθεν των δρόμων που οδηγούν στα ΕΛΠΕ.
Συγκεκριμένα στη βόρεια ανατολική πλευρά του τμήματος του υγρότοπου υφίσταται η μεγαλύτερη μάζα των εγκαταστάσεων της βιομηχανικής περιοχής του Βουρκαρίου, όπως μηχανουργεία, κατασκευές τσιμεντοσωλήνων, εργοστάσια προκάτ, αλουμινίων και αρκετές μονάδες επισκευής σκαφών" καταγράφει ο Οργανισμός Αθήνας.
Άλλες "πηγές" υποβάθμισης του υγρότοπου αποτελούν η δόμηση, νόμιμη και παράνομη, η διάνοιξη δρόμων, οι επιχωματώσεις και η ανεξέλεγκτη απόρριψη προϊόντων εκσκαφών και απορριμμάτων.
Ως χαρακτηριστικό παράδειγμα δε κακοποίησης του τοπίου της περιοχής και των πολιτιστικών του στοιχείων αναφέρεται το γκρέμισμα τμήματος του οχυρωματικού τείχους των Μεγάρων (κηρυγμένο ιστορικό διατηρητέο μνημείο) για τη διάνοιξη δρόμου όπως και η δόμηση στην κορυφογραμμή της χερσονήσου της Αγίας Τριάδας.
Το σχέδιο Π.Δ. ως προς την τεκμηρίωση του προστατευτέου αντικειμένου πατάει σε μελέτες του Πανεπιστημίου Αιγαίου 2004, τη μελέτη για τις ανθρωπογενείς πιέσεις στον υγρότοπο Βουρκαρίου του ΕΛΚΕΘΕ 2006, Μελέτη Διαχείρισης Παράκτιας Περιοχής Δυτικού Σαρωνικού του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας 2003-2006 και της Ορνιθολογικής για την ορνιθοπανίδα στον υγρότοπο, η οποία εκπονήθηκε το 2009.
Με αυτό, υπό τον τίτλο, "Χαρακτηρισμός του υγρότοπου Βουρκαρίου Μεγάρων ως περιοχής προστασίας της φύσης και του τοπίου", το οποίο εγκρίθηκε από την εκτελεστική επιτροπή του ΠΡΣΑ στις αρχές του μήνα, οριοθετείται η περιοχή προστασίας Ζώνη Α με τις υποδιαιρέσεις της περί τα 1.700 στρέμματα και η περιφερειακή ζώνη έκτασης 1.500 στρεμμάτων. Καταργείται η βιομηχανική περιοχή, ενώ καθορίζονται οι χρήσεις ανά ζώνη, όπως και οι περιορισμοί στη δόμηση. Αναλυτικότερα προτείνεται:

Ζώνη Α1
Η ζώνη αυτή χαρακτηρίζεται ως περιοχή υψηλής προστασίας και περιλαμβάνει τη χερσαία έκταση του υγροτοπικού συστήματος που βρίσκεται νοτιοανατολικά του δρόμου που οδηγεί προς την Αγία Τριάδα και το θαλάσσιο τμήμα το συνδεδεμένο με αυτήν. Καθορίζεται ως περιοχή υπαίθριας αναψυχής, επιστημονικής έρευνας και περιβαλλοντικής εκπαίδευσης, καθώς αποτελεί τον σημαντικότερο βιότοπο τροφοληψίας και διαβίωσης της άγριας ορνιθοπανίδας.
Εντός των ορίων της χερσαίας ζώνης επιτρέπεται η κατασκευή και λειτουργία ενός κτηρίου περιβαλλοντικής ενημέρωσης για τον υγρότοπο, καθώς και παρατηρητηρίων για την ορνιθοπανίδα, η διαμόρφωση διαδρομών περιπάτου και ποδηλασίας και η κατασκευή υπαίθριων και ημιυπαίθριων καθιστικών. Εντός των ορίων της θαλάσσιας ζώνης επιτρέπονται η παραδοσιακή αλιεία και η οστρακοκαλλιέργεια.

Ζώνη Α2
Η ζώνη αυτή περιλαμβάνει τον δασωμένο λόφο που εκτείνεται μεταξύ του Βουρκαρίου και της κύριας οδού προς το Πέραμα. Εδώ έχει περισωθεί πυκνό δάσος χαλεπίου πεύκης, ενώ υπάρχουν και καλλιέργειες φιστικιάς οι οποίες περιβάλλουν τη Μονή του Οσίου Αθανασίου του Αθωνίτη.
Χαρακτηρίζεται ως περιοχή προστασίας του τοπίου με επιτρεπόμενες χρήσεις τις γεωργικές καλλιέργειες, την υπαίθρια αναψυχή και την περιβαλλοντική εκπαίδευση.

Ζώνη Α3
Η ζώνη αυτή, ίσης έκτασης με την παραπάνω, περιλαμβάνει τη χερσόνησο της Αγίας Τριάδας, από το τείχος του 19ου αιώνα και για το τμήμα με θέα προς τον υγρότοπο, που παρεμβάλλεται μεταξύ του οικισμού Νέο Μελί και της κορυφογραμμής και καταλήγει στο άκρο της χερσονήσου. Χαρακτηρίζεται ως περιοχή προστασίας του τοπίου και της πολιτιστικής κληρονομιάς με επιτρεπόμενες δραστηριότητες τη γεωργία και την ανέγερση αναψυκτηρίων, υπαίθριων και ημιυπαίθριων καθιστικών και περιπτέρων περιβαλλοντικής και πολιτιστικής ενημέρωσης.
Η οργάνωση των επιτρεπομένων χρήσεων, εγκαταστάσεων και δραστηριοτήτων των παραπάνω ζωνών εξειδικεύεται με ολοκληρωμένη μελέτη οργάνωσης και διαχείρισης, που εγκρίνεται με απόφαση του υπουργού ΠΕΚΑ μετά από γνωμοδότηση του Οργανισμού Αθήνας. Στο σύνολο της Α' ζώνης απαγορεύονται η βόσκηση, το κυνήγι και η κοπή δένδρων, όπως και η αμμοληψία, η εκσκαφή, η επιχωμάτωση και γενικά η αλλοίωση του φυσικού αναγλύφου.

Ζώνη Β
Η ζώνη αυτή καθορίζεται σαν περιοχή γεωργικής χρήσης και κατοικίας και αποτελεί την περιφερειακή ζώνη έκτασης 1.500 στρεμμάτων.

Ζώνη Γ
Είναι η περιοχή του οικισμού Νέο Μελί, 280 στρεμμάτων, για τη δόμηση του οποίου ισχύουν οι διατάξεις του από 25.8.69 ΒΔ (ΦΕΚ 164/Δ/1.9.69) και με το σχέδιο Προεδρικού Διατάγματος τροποποιούνται καθώς:
α) Καταργούνται οι παρεκκλίσεις αρτιότητας.
β) Το μέγιστο ποσοστό κάλυψης των οικοπέδων ορίζεται 40%.
γ) Ως οικοδομικό σύστημα ορίζεται το πανταχόθεν ελεύθερο.
δ) Ο μέγιστος αριθμός ορόφων ορίζεται σε 2, με μέγιστο ύψος οικοδομών 6 μ., με υπεράνω επιβαλλόμενη στέγη μέγιστου ύψους 1,5 μ. Οι αρχιτεκτoνικές μελέτες των νέων κτηρίων θα εγκρίνονται από την Επιτροπή Πoλεoδoμικoύ και Αρχιτεκτoνικoύ Ελέγχoυ (ΕΠΑΕ), η oπoία θα εγκρίνει και τη θέση των κτηρίων, για να αποφευχθεί η αλλοίωση της κορυφογραμμής και του φυσικού περιβάλλοντος.
Στο άρθρο 5 του σχεδίου καθορίζονται οι περιορισμοί και οι όροι δόμησης στο σύνολο της περιοχής που οριοθετείται. Έτσι το κατώτατο όριο κατάτμησης και αρτιότητας καθορίζεται στα 20 στρέμματα. Για τις ζώνες Α1, Α2, Α3 και Β θεωρούνται κατά παρέκκλιση άρτια και οικοδομήσιμα τα γήπεδα τα οποία "υφίστανται στις 7.7.1983 ημερομηνία δημοσίευσης του από 22.6.1983 Προεδρικού Διατάγματος (ΦΕΚ Δ 284) και που είχαν κατά την 7.7.1983 ημερομηνία δημοσίευσής του από 5.12.1979 Π.Δ ΦΕΚ 707 Δ ελάχιστο εμβαδόν 4.000 τ.μ.".
Η μέγιστη συνολική επιφάνεια των κτηρίων ανά χρήση προσδιορίζεται ως εξής: Περιβαλλοντικό κέντρο ενημέρωσης 60 τ.μ., Περίπτερα 30 τ.μ., παρατηρητήρια ορνιθοπανίδας 20 τ.μ., αναψυκτήρια 30 τ.μ όπως και οι γεωργικές αποθήκες, κατοικία 150 τ.μ. Η επιφάνεια των υπογείων χώρων κάθε κτηρίου προσμετράται στον συντελεστή δόμησης.
Τα νομίμως υφιστάμενα κτήρια κατοικίας, ναών, μονών, που από το σχέδιο Π.Δ. δεν επιτρέπεται η χρήση τους παραμένουν με δυνατότητα "των απολύτων απαραίτητων επισκευών" και χωρίς αύξηση της δομήσιμης επιφάνειας. Τα βιομηχανικά κτήρια παραμένουν για 20 χρόνια και "επιτρέπονται οι απολύτως απαραίτητες επεμβάσεις για τη λειτουργία τους, χωρίς αύξηση της δομήσιμης επιφάνειας".
Ακόμη αναφέρεται ότι οι διατάξεις της αρχαιολογικής και της δασικής νομοθεσίας, εφόσον είναι αυστηρότερες, κατισχύουν των ρυθμίσεων του παρόντος, ενώ οι οικοδομικές άδειες που έχουν εκδοθεί νομίμως μέχρι τη δημοσίευση του Π.Δ. και δεν έχουν ανακληθεί διοικητικά ή ακυρωθεί δικαστικά εκτελούνται όπως εκδόθηκαν βάσει των υποβληθέντων στοιχείων.
Ο υγρότοπος του Βουρκαρίου συνορεύει με το όριο του Στρατοπέδου Δελαπόρτα, όπου λειτουργεί το αεροδρόμιο Μεγάρων, αρμοδιότητας υπουργείου Εθνικής Άμυνας. Και, καθώς οι εγκαταστάσεις αυτές διέπονται από "ίδιο νομικό καθεστώς", στο σχέδιο Π.Δ. εκφράζεται η ευχή: "Σε περίπτωση απομάκρυνσης του αεροδρομίου, επιβάλλεται η επανεξέταση των ορίων προστασίας στην κατεύθυνση ένταξης του τμήματος αυτού στα όρια προστασίας του υγρότοπου".
Όπως είναι γνωστό, από τον Αύγουστο του 2010 ισχύει για 9 μήνες αναστολή έκδοσης οικοδομικών αδειών, έγκρισης εργασιών μικρής κλίμακας και η εκτέλεση οικοδομικών εργασιών στην περιοχή του υγρότοπου Βουρκάρι.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου