«Δεν υπάρχει καμία αναφορά στο μνημόνιο σε οτιδήποτε που να αφορά συνενώσεις ή επιλογές για θέματα σχολείων ή πανεπιστημίων»
(Υπουργός Παιδείας, 28-2-11, Ομιλία προς τους δημάρχους και στελέχη εκπαίδευσης)
Επικαιροποιημένο Μνημόνιο 3: «Η κυβέρνηση συστήνει μέχρι τα τέλη Φεβρουαρίου 2011 μια ανεξάρτητη ειδική ομάδα εκπαιδευτικής πολιτικής με στόχο την αύξηση της αποτελεσματικότητας του δημόσιου εκπαιδευτικού συστήματος και της αποτελεσματικότητας χρήσης πόρων».
Η «ειδική» ομάδα ανέλαβε ήδη το έργο της συνολικής ανατροπής στον χώρο της εκπαίδευσης, έργο που βέβαια υπερβαίνει τις απαιτήσεις περικοπών του Μνημονίου. Με το νέο σχολείο της αγοράς πρέπει να υπάρξει με κάθε τρόπο εξοικονόμηση κόστους, οικονομίες κλίμακας και αναζήτηση των φθηνότερων λύσεων αδιαφορώντας για τις σοβαρές εκπαιδευτικές και κοινωνικές επιπτώσεις τους.
Ανάμεσα σε αυτές έχουν ιδιαίτερη σημασία η αύξηση της εγκατάλειψης του σχολείου και της σχολικής αποτυχίας, η δημιουργία πολυπληθών και απρόσωπων σχολικών μονάδων (350 ως 450 μαθητές θα έχουν τα νέα, συνενούμενα σχολεία), η ενίσχυση περιστατικών μαθητικής παραβατικότητας και βίας, η αύξηση της εσωτερικής μετανάστευσης, οι μεγαλύτερες δυσκολίες επικοινωνίας εκπαιδευτικών και γονέων, καθώς και αρνητικές συνέπειες για το εκπαιδευτικό προσωπικό.
Οι καταργήσεις και συνενώσεις σχολικών μονάδων εντάσσονται στο πλαίσιο ανατροπών που προωθούνται τόσο στο περιεχόμενο σπουδών, στη δομή και τη λειτουργία του «νέου σχολείου» όσο και στην τριτοβάθμια εκπαίδευση και στοχεύουν στην κατεύθυνση ενός ιδιωτικοποιημένου, πειθαρχημένου και προσαρμοσμένου στις ανάγκες της αγοράς εκπαιδευτικού συστήματος.
Σε γενικές γραμμές, η εκπαιδευτική πολιτική που ακολουθεί η κυβέρνηση στη χώρα μας διέπεται από τις αρχές και αντιλήψεις που χαρακτηρίζουν διεθνώς τις νεοφιλελεύθερες εκπαιδευτικές πολιτικές. Βασικοί στόχοι αυτών των πολιτικών είναι οι εξής:
- ανακατανομή του πλούτου υπέρ των κυρίαρχων οικονομικών δυνάμεων,
- δημιουργία πολιτών-εργαζομένων σύμφωνα με τις επιδιώξεις του νεοφιλελεύθερου οικονομικού υποδείγματος,
- υπονόμευση της δημόσιας εκπαίδευσης, απόσυρση του κράτους από τις δαπάνες για την εκπαίδευση και, ουσιαστικά, άνοιγμά της σε στρατηγικές επενδύσεις κερδοσκοπικών εταιρειών,
- μετατόπιση της ευθύνης για τη μόρφωση στο ίδιο το άτομο,
- μείωση των δαπανών για την εκπαίδευση,
- μετατόπιση της ευθύνης για την υποβάθμιση της δημόσιας εκπαίδευσης στους/τις εκπαιδευτικούς, με επιδίωξη τη νομιμοποίηση των πολιτικών αξιολόγησης και την καθιέρωση μιας ανταγωνιστικής κουλτούρας στον χώρο της εκπαίδευσης.
Η εναρμόνιση της εκπαιδευτικής πολιτικής της κυβέρνησης του ΠΑΣΟΚ με τις νεοφιλελεύθερες εκπαιδευτικές πολιτικές που ακολουθούνται διεθνώς αφορά τόσο το περιεχόμενο των αλλαγών που προωθούνται όσο και τις μεθόδους που ακολουθούνται για την πραγμάτωσή τους. Ακόμη και σε επίπεδο συνθηματολογίας, είναι χαρακτηριστική η υιοθέτηση από το υπ. Παιδείας του συνθήματος «Κανένα σχολείο και κανένα παιδί να μη μείνει πίσω», που αποτελεί σχεδόν πιστή αντιγραφή του συνθήματος «Κανένα παιδί να μη μείνει πίσω» («No Child Left Behind», NCLB) της αντίστοιχης αμερικανικής εκπαιδευτικής πολιτικής.
Αξίζει, επίσης, να τονιστεί ότι οι εξαγγελίες για το «νέο σχολείο» της «σοσιαλιστικής» κυβέρνησης του ΠΑΣΟΚ αποτελούν στην ουσία συνέχεια και περαιτέρω εμβάθυνση των αντίστοιχων διακηρύξεων της Νέας Δημοκρατίας (π.χ. «Όλα είναι ...θέμα Παιδείας!» του Ευρ. Στυλιανίδη και «Ψηφιακή Τάξη» του Άρη Σπηλιωτόπουλου).
Η «σιδηρά κυρία» υπουργός Παιδείας μιλώντας στην ημερίδα ενημέρωσης και διαλόγου του υπ. Παιδείας με τους δημάρχους της χώρας κατέστησε σαφές προς κάθε κατεύθυνση ότι είναι αποφασισμένη να κλείσει εκατοντάδες σχολεία σε ολόκληρη τη χώρα. Μάλιστα ακολουθώντας το παράδειγμα άλλων συναδέλφων της (του κ. Πάγκαλου, του κ. Ραγκούση κ.λπ.) επιστράτευσε την έωλη θεωρία περί «υποκινητών». Είπε, χαρακτηριστικά: «Είναι δυνατόν για οποιαδήποτε κινητοποίηση(;) να αποφασίζουν συνδικαλιστές ή δήμαρχοι ή γονείς ή ενώσεις γονέων να κλείσουν τα σχολεία για να διαμαρτυρηθούν; Δηλαδή να στερήσουν το μάθημα από τα παιδιά; Είναι δυνατόν ως κοινωνία να αποδεχόμαστε λογικές που βάζουν τη μάθηση των παιδιών ως στοιχείο εκβιασμού;». Δηλαδή, σύμφωνα με την υπουργό Παιδείας, οι δεκάδες χιλιάδες μαθητές που βγήκαν στους δρόμους για να υπερασπιστούν τα σχολεία τους ήταν ενεργούμενα των συνδικαλιστών και των δημάρχων!!
Ισχυρίστηκε, επίσης, η υπουργός Παιδείας ότι οι εκτεταμένες καταργήσεις / συγχωνεύσεις σχολείων έχουν ως «κεντρικό στοιχείο το παιδαγωγικό. Η εφαρμογή του Νέου σχολείου έχει νέες παιδαγωγικές μεθόδους. Υπάρχει ανάγκη ομαδικής λειτουργίας της τάξης. Είναι η λεγόμενη «ομαδο-συνεργατική διδασκαλία». Τα λέει όλα αυτά η υπουργός όταν είναι πασίδηλο ότι μέσω των συγχωνεύσεων επιδιώκει να επεκτείνει τη λειτουργία τμημάτων με 28 ως 30 μαθητές. Αλλά σε τέτοια, πολυπληθή τμήματα περιορίζονται ασφυκτικά οι δυνατότητες των εκπαιδευτικών να εφαρμόσουν διαφοροποιημένες παιδαγωγικές πρακτικές, ώστε να ανταποκρίνονται σε ειδικές ανάγκες και ενδιαφέροντα κάθε παιδιού ή να προωθούν ενεργητικές ομαδικές και ομαδοσυνεργατικές μεθόδους διδασκαλίας.
Τα πρόσφατα δημοσιεύματα αλλά και οι εισηγήσεις διευθυντών εκπαίδευσης που έχουν γίνει γνωστές επιβεβαιώνουν την ανάγκη συνέχισης και έντασης των κινητοποιήσεων της εκπαιδευτικής κοινότητας και των φορέων της αυτοδιοίκησης για να αποκρουστούν οι αντιεκπαιδευτικοί σχεδιασμοί της κυβέρνησης.
Σύμφωνα με τα παραπάνω, 150 Γυμνάσια και Λύκεια προβλέπεται να συνενωθούν στην Αττική, 50 Γυμνάσια και Λύκεια, αντίστοιχα, στον νομό Θεσσαλονίκης, 9 Γυμνάσια και Λύκεια συγχωνεύονται ή καταργούνται στον νομό Πρέβεζας, ενώ συνολικά φτάνουν τα 500 τα συγχωνευόμενα σχολεία Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης σε ολόκληρη τη χώρα. Αν συνυπολογίσουμε και τα 100 περίπου σχολεία που θα καταργηθούν, προκύπτουν περίπου 600 σχολικές μονάδες Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης που καταργούνται ή συνενώνονται, δηλαδή το 18% επί του συνόλου των σχολείων της χώρας. Ουσιαστικά, ένα στα πέντε σχολεία συνενώνεται με κάποιο άλλο ή καταργείται.
Και μετά από όλα αυτά, εξακολουθούν τα μέλη της πολιτικής ηγεσίας του υπ. Παιδείας να μιλούν για μια «συνήθη» κατʼ έτος πρακτική, όταν τα προηγούμενα χρόνια συνενώνονταν, καταργούνταν ή ιδρύονταν 20 με 30 σχολικές μονάδες. Αποσιωπούν, βέβαια, έναν από τους βασικούς τους στόχους: να περιορίσουν ασφυκτικά τον αριθμό των διοριζόμενων εκπαιδευτικών τα επόμενα χρόνια. Υπολογίζουμε ότι από τη συνένωση 500 σχολείων θα «εξοικονομήσουν» 2.000 καθηγητές. Από την κατάργηση 100 σχολείων θα «εξοικονομήσουν» 1000 περίπου καθηγητές. Συνολικά θα καταργηθούν 3.000 θέσεις εργασίας.
Οι συγχωνεύσεις και καταργήσεις σχολείων μαζί με τη δημιουργία πολυπληθών τμημάτων, την πλήρη εγκατάλειψη της Πρόσθετης Διδακτικής Στήριξης και της Ενισχυτικής Διδασκαλίας, την αύξηση του διδακτικού ωραρίου των καθηγητών και το μεγάλο κύμα συνταξιοδοτήσεων καθηγητών θα οδηγήσει στη μείωση κατά 20% του εκπαιδευτικού προσωπικού της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης μέσα στην επόμενη τριετία. Είναι φανερό ότι δεκάδες χιλιάδες αδιόριστοι εκπαιδευτικοί καταδικάζονται στην ανεργία και την εργασιακή αβεβαιότητα.
Έχει ιδιαίτερη σημασία, τέλος, να σταθούμε και στη σχεδιαζόμενη κατάργηση των Διαπολιτισμικών Γυμνασίων και Λυκείων της Αττικής και πιθανόν όλης της χώρας. Πάντως, τα τέσσερα διαπολιτισμικά σχολεία της Αττικής, στα οποία φοιτούν 800 περίπου μαθητές, σχεδιάζεται να καταργηθούν. Τα σχολεία αυτά έχουν σκοπό την υποδοχή νεοεισερχόμενων αλλοδαπών μαθητών στο ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα, τη συστηματική εκμάθηση της ελληνικής γλώσσας και την ομαλή ένταξη των μαθητών στο εκπαιδευτικό σύστημα και στην κοινωνία. Για την επίτευξη των στόχων αυτών στελεχώνονται με εξειδικευμένο εκπαιδευτικό προσωπικό, με ειδική διαδικασία και προϋποθέσεις ένταξης, ενώ στο πλαίσιό τους λειτουργούν Τάξεις Υποδοχής, καθώς και άλλα προγράμματα που αποσκοπούν στην απρόσκοπτη ένταξη των μεταναστευτικής καταγωγής παιδιών στο εκπαιδευτικό σύστημα και στην αντιμετώπιση των δυσκολιών που συναντούν στη μάθησή τους.
Μελετώντας τον πίνακα με τα σχολεία που συνενώνονται ή καταργούνται στην Αττική διαπιστώνουμε ότι οι περιοχές που κατοικούνται από χαμηλότερα οικονομικά στρώματα δέχονται την πιο βάρβαρη επιδρομή της κυβέρνησης. Για παράδειγμα, από τα 20 Γυμνάσια που λειτουργούν στο Δήμο Περιστερίου συνενώνονται τα 10.
Στην ίδια λογική, τα εσπερινά σχολεία, στα οποία φοιτούν εργαζόμενοι μαθητές, πλήττονται ιδιαίτερα. Μόνο στην Αττική 14 εσπερινά σχολεία συνενώνονται και 2 καταργούνται.
Οι επόμενες μέρες είναι πολύ κρίσιμες για το κατά πόσο θα υλοποιηθούν οι παραπάνω κυβερνητικοί σχεδιασμοί. Είναι πολύ θετικό το γεγονός ότι εδώ και δύο μήνες περίπου αναπτύσσεται και δυναμώνει ένα ευρύτατο, πολύμορφο κίνημα κατά των συγχωνεύσεων / καταργήσεων σχολείων, που θέτει και γενικότερα ζητήματα αντιπαράθεσης προς την εκπαιδευτική και γενικότερη πολιτική της κυβέρνησης. Η ευρύτερη δυνατή κινητοποίηση και αντίσταση της κοινωνίας στις συγχωνεύσεις/καταργήσεις σχολείων και τις περικοπές στην παιδεία δεν είναι «μάχη οπισθοφυλακής» ούτε «υπεράσπισης κεκτημένων». Είναι αγώνας για να δημιουργήσουμε το σχολείο των αναγκών και των οραμάτων μας. Είναι αγώνας για ένα σχολείο που θα χωράει όλους τους μαθητές, όλους τους εκπαιδευτικούς, ολόκληρη τη γνώση.
* Ο Γρηγόρης Καλομοίρης είναι αντιπρόεδρος Γενικού Συμβουλίου της ΑΔΕΔΥ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου