Δευτέρα 3 Ιανουαρίου 2011

Οι «νόμοι και οι προφήτες» και τα απορρίμματά μας


Επιμέλεια
Ζωή Γεωργούλα ( ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ "ΕΠΟΧΗ")



Ζητήσαμε από τον Μανώλη Βαρδάκη, υπεύθυνο εναλλακτικής διαχείρισης και πωλήσεων της ΔΕΔΙΣΑ Χανίων να μας εξηγήσει, με βάση και τις εμπειρίες από την εφαρμογή της σύγχρονης διαχείρισης απορριμμάτων στην περιοχή Χανίων, πώς λειτουργεί, ή πώς θα έπρεπε να λειτουργεί, ένας τέτοιος σύγχρονος χώρος:
«To πώς διαχειριζόμαστε τα απορρίμματά μας δεν είναι ζήτημα επιλογής, αλλά ζήτημα νομοθεσίας, εθνικής και ευρωπαϊκής. Είναι εύκολο να χρησιμοποιούμε όλη αυτή την ορολογία, ΧΥΤΑ, ΧΥΤΥ, ΧΥΤΕΑ, αλλά λίγοι είναι αυτοί που λειτουργούν πραγματικά με όλες τις προϋποθέσεις αυτές τις δομές.
Τα αρχικά ΧΥΤ σημαίνουν χώρος υγειονομικής ταφής, το επόμενο γράμμα μετά από αυτά είναι που ορίζει τη διαδικασία με την οποία λειτουργεί ο κάθε χώρος. Δηλαδή, το Α σημαίνει απορριμμάτων, το Υ σημαίνει υπολείμματα απορριμμάτων που προκύπτουν από συγκεκριμένη διαδικασία και το ΕΑ σημαίνει επικίνδυνων απορριμμάτων. Ο τελευταίος τύπος δεν υπάρχει, δυστυχώς στην Ελλάδα. Το ποιο είδος ΧΥΤ χρειάζεται η κάθε περιοχή, εξαρτάται από τις ανάγκες της. Σε επίπεδο περιφέρειας θα έπρεπε να υπάρχουν όλα. Για να λειτουργήσει ένας ΧΥΤ, με οποιαδήποτε κατάληξη, απαιτούνται τρία πράγματα: Η «λακούβα», με εφτά στρώσεις μόνωση από το έδαφος, ώστε να μην φεύγει τίποτα, μια πλάστιγγα για να ζυγίζεται ό,τι μπαίνει στη λακούβα και ένα βιολογικό τμήμα με πυρσό καύσης. Ενώ, λοιπόν, ΧΥΤΑ μπορεί να υπάρχουν περίπου 100 στην Ελλάδα, ούτε οι 10 από αυτούς δεν λειτουργούν με βιολογικό. Άρα, καταρχάς, υπάρχει ένα θέμα τι κάνουμε τα υγρά υπολείμματα. Τα υγρά υπολείμματα αυτά δεν έχουν καμία σχέση με τα υπολείμματα που διαχειρίζονται οι βιολογικοί των δημοσίων επιχειρήσεων αποχέτευσης τής κάθε περιοχής, διότι απλά αυτοί οι βιολογικοί καθαρισμοί θα καταστρέφονταν αν έμπαιναν μέσα υγρά υπολείμματα τελικής επεξεργασίας απορριμμάτων. Ο ΧΥΤ είναι το πλέον βασικό στοιχείο, είναι σαν τον πύργο ελέγχου για ένα αεροδρόμιο.
Το αίνιγμα της «περαιτέρω επεξεργασίας»
Η ευρωπαϊκή νομοθεσία απαιτεί να γίνεται ανακύκλωση, να υπάρχει χώρος υγειονομικής ταφής και να γίνεται και περαιτέρω επεξεργασία. Με την έννοια της περαιτέρω επεξεργασίας ορίζεται η κομποστοποίηση, η τελική επεξεργασία, η καύση και η πυρόλυση. Τα ολοκληρωμένα συστήματα επεξεργασίας, που λειτουργούν αυτή τη στιγμή στην Ευρώπη, έχουν και ανακύκλωση και ΧΥΤ και κομποστοποίηση και τελική επεξεργασία. Στην πραγματικότητα, αν θέλουμε να κάνουμε κάτι σωστό, πρέπει να χρησιμοποιήσουμε όλα τα παραπάνω. Αυτή τη στιγμή στην Ελλάδα, όποιος το απαιτεί αυτό είναι καταδικασμένος και αυτό συμβαίνει και στην περίπτωση του αγώνα των πολιτών στην Κερατέα. Το αίτημα αυτό για τελική διάθεση των απορριμμάτων προσκρούει στο πολιτικό κόστος. Στα Χανιά, όπου είναι το μοναδικό παράδειγμα διαχείρισης απορριμμάτων που λειτουργεί όπως θα έπρεπε, υπήρχε ασφυκτική πίεση λόγω του υπέρογκου προστίμου που πληρώναμε και έτσι εφαρμόστηκε το σύστημα.
Ωστόσο, η νομοθεσία της ΕΕ δεν μας λέει μόνο τι να κάνουμε αλλά ότι πρέπει να έχουμε και συγκεκριμένα αποτελέσματα. Σε ό,τι αφορά τους ΧΥΤ οφείλουμε να εκτρέψουμε το 30% του οργανικού πλάσματος, δηλαδή αυτό το ποσοστό οργανικών απορριμμάτων πρέπει να μη φτάνει στο ΧΥΤ, αλλά να εκτρέπεται με κάποιον τρόπο. Οι πραγματικές μονάδες κομποστοποίησης που υπάρχουν αυτή τη στιγμή στην Ελλάδα είναι, με σειρά κατασκευής, της Καλαμάτας, των Λιοσίων και των Χανίων, εκ των οποίων η πρώτη... δεν λειτουργεί.
Τα σκουπίδια ως πρώτη ύλη
Βάσει της ευρωπαϊκής νομοθεσίας, για να πάρει κάποια μονάδα ενίσχυση για την ανακύκλωση δεν πάει στο ΥΠΕΧΩΔΕ και λέει τι ανακύκλωσε. Αυτό αποδεικνύεται από την πώληση, οφείλει να πουλάει το προϊόν της ανακύκλωσης και έτσι πιστοποιείται το αποτέλεσμα. Στα Χανιά έχουμε καταφέρει το Ό του προϋπολογισμού λειτουργίας μας να το καλύπτουμε από τα έσοδα των πωλήσεων.
Αυτή τη στιγμή στα Χανιά έχουμε τη δεύτερη ακριβότερη διαχείριση στην Ελλάδα, διότι μια μονάδα τελικής διαχείρισης απορριμμάτων έχει τεράστιο κόστος. Αυτό το κόστος καλούνται να το πληρώσουν οι πολίτες μέσω των ανταποδοτικών τελών. Οι δήμαρχοι όμως αποφεύγουν να το κάνουν αυτό. Όταν η χωματερή έχει μέγιστο κόστος ανά τόνο απορριμμάτων 15 ευρώ, ενώ μια πλήρης μονάδα τελικής διαχείρισης απορριμμάτων έχει κόστος 44 ευρώ τον τόνο, αντιλαμβάνεστε πώς πολλαπλασιάζεται και το λεγόμενο πολιτικό κόστος.
Αντιπαράδειγμα αποτελεί το Παρίσι, όπου φτιάχτηκε μια από τις ακριβότερες μονάδες καύσης στον κόσμο, στις όχθες του Σηκουάνα, 3χλμ από τον πύργο του Άιφελ. Η διαφορά ξέρετε ποια είναι; Ότι οι Γάλλοι γνωρίζουν πως οι νόμοι εφαρμόζονται και η κυβέρνηση ελέγχει τη λειτουργία αυτού του εργοστασίου. Στην Ελλάδα ποιος πολίτης θα δεχτεί μονάδα τελικής διαχείρισης κοντά στο σπίτι του;»

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου